دبیر کل و عضو هیات مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران مشکلات و موانع فعلی در مسیر تولید کالاهای باکیفیت داخلی را تشریح کرد. رضا امیدوارتجریشی به دنیای اقتصاد گفت: لازم است تمام نهادهای تاثیرگذار اعم از دولت، رسانهها و سایر نهادهای اجتماعی برای نهادینه سازی خرید کالاهای باکیفیت ایرانی مشارکت کنند. وی همچنین به صنعتگران و تولیدکنندگان ایرانی توصیه کرد برای ارتقای تولید داخلی، کیفیت کالاهای خود را به گونهای افزایش دهند که قابلیت رقابت با کالاها و صنایع مطرح دنیا را داشته باشد. مشروح گفت و گو با وی را در ادامه میخوانید:
یکی از عوامل موثر در ارتقای صنعت و تولید داخلی حمایت از تولیدات داخلی به ویژه فرهنگ سازی در جامعه به منظور خرید کالای باکیفیت ایرانی به جای نمونههای مشابه خارجی است. در این راستا دولت چه نقشي دارد؟
فرهنگ سازي موضوعی نیست که دولت به تنهایی و با استفاده از ابزارها و امکانات خود بتواند آن را در جامعه پیاده سازی کند. اگرچه دولت در این زمینه نقش اساسی دارد اما در کنار مسئولان قوه اجرایی کشور، تمام نهادهای فرهنگ ساز و موثر اجتماعی ميتوانند در این زمینه كمك كنند. فرهنگ سازی میتواند در سطوح مختلف اعم از مدارس، صداو سيما، مطبوعات و نشريات و … انجام شود و لازم است این نهادها نيز در کنار دولت و مسئولان دراين خصوص گامهای جدی بردارند. دولت نیز بايد در راستاي اين هدف بزرگ از همه ابزارها و حمايت هاي معنوي و مادي خود ازجمله مشوقهای مالياتی و … استفاده كند. رسانههای جمعی هم باید در این زمینه تلاش کرده و با هدف ترغیب مصرف کنندگان به خرید کالاهای ایرانی باکیفیت توليد محتوا کنند.
هم اکنون عوامل متعددی منجر به رکود در اقتصاد کشور و به خصوص ایجاد مانع در مسیر تولید داخلی با کیفیت شدهاند. مهمترين موانع توليد در ایران از نگاه شما چيست؟
عدم داشتن توانايي لازم درخصوص ساخت و بهره برداری از تجهيزات و فناوری نوين روز برای توليد باكيفيت،عدم دسترسي به مواد اوليه مرغوب و متناسب با سطح انتظار و رضایت تولیدکنندگان و مصرف کنندگان، ضعف دانش و عدم برخورداری از مهارت هاي روزآمد و کارآمد فني دنيا مهمترین موانع فعلی تولید باکیفیت در کشور محسوب میشوند؛ ضمن اینکه هم اکنون ایران به لحاظ ایجاد شرایط رقابتی و مشوقهای لازم به منظور تولید باکیفیت و مناسب صادرات برای دچار ضعف و کاستیهای زیاد است.
آيا امضای برجام و ورود به دوره پسابرجام تغييري در صنعت كشور ايجاد كرده است؟
بله قطعا، هر چند نمیتوان این تاثیر را به معنای ایجاد تحول در کیفیت تولید محصولات ایرانی معرفی کرد. گشایشها و اتفاقات خوبی در دوره پسابرجام از نظر برداشتن تحریمها وبهبود فضای سیاسی و اقتصادی کشور در دنیا اتفاق افتاده، با این حال اگر هدف ما ورود به بازارهاي جهاني و مشاركت با كشورهاي صاحبنام در خصوص ورود فناوری روز باشد، زیرساختها و تلاشهای دیگری مورد نیاز است؛ از جمله اینکه بايد بازارهاي صادراتي را تقويت کنیم، راندمان توليد را افزایش دهیم و با استفاده از دانش و فناوری روز ضایعات تولید را به حداقل برسانیم.
صنعت لوازم خانگي ايران در راستاي تحقق و تقويت هدف «توليد ملي و اقتصاد مقاومتي» چه نقشی میتواند داشته باشد؟
صنعت لوازم خانگي ايران سالهاي دور در حوزه تولید کالاهای باکیفیت ایرانی صاحبنام بوده، اما به مرور زمان از بازارهای جهانی عقب مانده و نتوانسته است پا به پای این بازارها و تحولات روز دنیا حرکت کند. این در حالی است که به نظر میرسد لازم است تمام برندها و نامهای تجاری قدیمی تولید لوازم خانگی که بسیاری از آنها تعطیل شده یا در شرف تعطیلی هستند در اولویت بازسازی و تقویت قرار بگیرند و مجددا تولید کالا در این کارخانهها مطابق با دانش، فناوری و سلیقه روز از سر گرفته شود. صنايع فعلي نيز باید با استفاده از دانش و توان طراحان صاحبنام داخلي و خارجي، متناسب با انتظار و سلیقه بازارهای هدف طراحي، بازسازی شده و گسترش یابند.
با توجه به چالشها و بحران هايي كه هم اکنون صنعتگران ایرانی با آن مواجهاند، چه انتظاراتي از دولت دارید؟
دولت در وهله اول باید از ورود کالاهایی که در داخل کشور تولید نشدهاند اما به نام کالاهای ملی وارد و تبلیغ میشوند، جلوگیری کند. طی سالهای اخیر شاهد بوديم كالاهايي به صورت CKD و CKD وارد شده و صنايع داخلي به علت نداشتن بودجه و حمايت هاي تبليغاتي عقب ماندهاند. عبارت سه حرفي ckd در صنعت مخفف Complete Knocked Down (قطعات كاملا منفصل ) و به معناي بسته كامل قطعاتي است كه براي ساخت يك دستگاه یا تولید یک کالا موردنياز است. برخی افراد به منظور فراركردن از دست مالياتهاي سنگين و به خاطراينكه دستمزد كارگران در كشور سازنده آنقدر بالاست كه مونتاژ كردن به صرفه نيست، آنها را به اسم کالای تولید ملی معرفی میکنند. واژه ديگري كه بكار گرفته ميشود CKD است كه مخففSemi Knocked Down (قطعات نيمه كامل) است. مفهوم CKD اين امكان را به شركتها ميدهد كه به گونه اي به گسترش بازارهايشان بپردازند كه بتوانند در صنايع خاصي از تخصص بهره مند شوند. در عين حال استفاده از روش CKD به شركت سازنده اين امكان را ميدهد كه همچنان به فروش كالاهاي خود ادامه بدهد، چون اگر غير از اين روش عمل كند ممكن است بازار فروشش را از دست بدهد.از طرف دیگر، انتظار میرود دولت تسهيلات ويژه برای ورود ماشين آلات و سایر ملزومات تولیدی به صنعتگران و تولیدکنندگان کشور ارائه دهد.
چه پیشنهادهایی برای توسعه صنعت لوازم خانگی در کشور و ارتقای آن دارید؟
براي توسعه صنعت لوازم خانگي بايد فقط با هدف صادرات گام برداشت؛ به این معنا که برنامههای کاری باید به گونهای راهبری شوند که در نهایت، هدف تولید کالای باکیفیت داخلی در وهله اول برای مصرفکنندگان ایرانی و در مرحله بعدی قابل پذیرش در بازار رقابتی جهان باشد.