عضو هیات رئیسه انجمن زمین‌شناسی ایران گفت: به دلیل پایین بودن عیار خاک فسفات و همچنین نداشتن صرفه اقتصادی صادرات آن امکان‌پذیر نیست اما با سرمایه‌گذاری و تبدیل خاک کم‌عیار به متوسط‌عیار و عیار بالا می‌توان آن را به محصولی با ارزش تبدیل کرد.
گسترش‌نیوز: ماده معدنی فسفات یکی از مواد معدنی بسیار با ارزش و با اهمیت است که در دنیا به دلیل استفاده در صنایعی از جمله صنایع خوراکی و آشامیدنی، کشاورزی، صنایع نظامی و همچنین بهداشتی و آرایشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کشور ما نیز می‌تواند با استخراج و فرآوری این ماده معدنی در بهره‌مندی از آن و استفاده در صنایع گوناگون گام بردارد که متاسفانه به دلایلی هنوز به ظرفیت‌های کامل دست نیافته است. از این رو گفت‌وگویی با شهرام شریعتی، عضو هیات رئیسه انجمن زمین‌شناسی ایران ترتیب دادیم که در ادامه خواهید خوانید:
شریعتی درباره وجود منابع فسفات در کشور گفت: کشور ما دارای منابع عالی فسفات است و ممکن است صدها میلیون تن ذخیره فسفات در کشور کشور داشته باشیم. اما به دلیل عیار پایین به میزان ۷ تا ۹ درصدی جزو کشورهای بزرگ فسفاتی قرار نداریم.
وی در پاسخ به این سوال که چه اقداماتی در جهت اکتشافات معادن فسفات در سال‌های اخیر شکل گرفته است افزود: بنا بر ارائه آمار کارهای خوبی در جهت شناسایی معادن انجام شده است و می‌دانیم که میزان ذخایر در چه نقاطی واقع شده‌اند و همچنین شرکت‌های بین‌المللی از جمله کشور فرانسه روی این موضوع کار کردند و ذخایر فسات ما را شناسایی کرده‌اند. اما مهم‌تر از ارائه آمار، بهره‌برداری از مناطق شناسایی شده است که باید عنوان کرد که شرکت‌ها به دلیل پایین‌بودن عیار فسفات و یا قرارگیری معادن در مناطق کمتر توسعه یافته مانند استان‌های کهیکلویه و بویر واحمد و بوشهر از انجام کار سرباز زدند و یا پس از مدتی دست از فعالیت کشیده‌اند.
عضو هیات رئیسه انجمن زمین‌شناسی ایران گفت: ما ۵۵ سال است که از وضعیت ذخایر فسفات خود آگاهی داریم و می‌دانیم فسفات‌ها در چه وضعیتی هستند و اکنون نیازمندیم تا با تخصیص بودجه مناسب از سوی دولت برای سرمایه‌گذاری در این کار امکان استخراج آن از عمق ۲۰۰ متر فراهم شود. چرا که با توجه به هزینه‌بر بودن این کار امکان ورود بخش خصوصی به آن نیست. بعد از این مرحله و تحویل آن به کارخانه قطعا به سودآ‌وری خواهد رسید ضمن اینکه فناوری تبدیل فسفات به محصول اصلا کاری پیچیده نیست و بعد از استخراج برای آن سرمایه‌گذار پیدا خواهد شد.
شریعتی درباره کارخانه فرآوری فسفات در کشور گفت: ما کارخانه فرآوری فسفات در کشور نداریم و تنها کارخانه فسفات اسفوردی یزد است که با ایجاد تغییرات در این ماده معدنی آن را به محصول صادراتی تبدیل می‌کنند. منابع فسفات ما از این جهت ارزشمند است که با ایجاد تغییرات در همین فسفات کم‌عیار می‌توان ۳۰تا ۴۰ ماده ارزشمند به‌دست آورد.
وی درباره استفاده از فسفات در صنایع مختلف اظهارکرد: فسفات در کل دنیا چهار زمینه دارد؛ از جمله صنایع خوراکی و آشامیدنی که با انجام فرآیندی به اسیدفسفریک در صنعت نوشابه‌سازی و مواد انرژی‌زا تبدیل می‌شود دومین استفاده از آن صنایع کشاورزی و تبدیل آن به کود فسفاته کشاورزی است. سومین کاربرد استفاده از آن صنایع نظامی است و چهارمین آن استفاده در صنایع بهداشتی و آرایشی است.
عضو هیات رئیسه انجمن زمین‌شناسی ایران درباره صادرات ماده معدنی فسفات به دیگر کشورها عنوان کرد: به دلیل پایین بودن عیار خاک فسفات و همچنین نداشتن صرفه اقتصادی امکان صادرات آن امکان‌پذیر نیست اما با سرمایه‌گذاری و تبدیل خاک کم‌عیار به متوسط‌عیار و عیار بالا می‌توان آن را به محصولی با ارزش تبدیل کرد. ضمن اینکه فسفات ماده معدنی است که در دنیا فقط دو کمربند فسفات وجود دارد و می‌توان با تکمیل زنجیره ارزش افزوده به بازار دنیا عرضه شود.
وی در ادامه به کم رغبتی دولت به استخراج و فرآوری آن اشاره کرد و گفت: به دلیل وجود مواد معدنی از جمله آهن، طلا، سرب و روی که مواد معدنی جذابی برای سرمایه‌گذاری است برای استخراج فسفات دیده نمی‌شود ضمن اینکه ظرفیت‌های استخراجی در کهکیلویه و بویراحمد، شمال خوزستان و شمال بوشهر و در جنوب غربی ایران شناسایی شده است.