رئیس اتاق اصناف ایران گفت: طرح جداسازی وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت کار مثبتی است و باید هر چه زودتر این اتفاق بیفتد.
طی روزهای گذشته طرح جداسازی سه وزارتخانه «صنعت، معدن و تجارت»، «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» و «مسکن، راه و شهرسازی» در شرایطی مطرح شده که از ادغام آنها یک دهه نگذشته و این ادغام ریشه در الزام قانون برنامه پنجم توسعه برای کاهش وزارتخانه های دارد.
در ابتدا طرح جداسازی وزارتخانه «صنعت، معدن وتجارت»، «محمدرضا نعمت زاده» وزیر صنعت، معدن و تجارت آن را تکذیب کرده بود و برخی از اعضای اتاق بازرگانی با جداسازی این وزارتخانه ها موافق نبودند اما با جدی شدن این موضوع بحث ارسال لایحه تفکیک سه وزارتخانه مذکور توسط دولت به صحن علنی مجلس شورای اسلامی مطرح شد.
«علی فاضلی» روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره تفکیک وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت گفت: واقعیت این است که ایران یک کشور تجاری بوده و همواره تجار و بازرگانان در آن فعالیت داشتند و نمی توان سابقه تجاری را از آن گرفت.
رئیس اتاق اصناف ایران افزود: در زمان ادغام این وزارتخانه کار کارشناسی درستی انجام نشد و کارشناسان خیلی زود به جمع بندی رسیدند و در زمینه اجرای این مصوبه اقدامات مناسبی انجام نشد و خروجی مثبتی در این زمینه نداشتیم.
وی با بیان اینکه نمی توان سبقه تاریخی را از ایران گرفت، اظهارداشت: با ادغام وزارتخانه های «صنایع و معادن» و «بازرگانی» حوزه تجارت مظلوم و بی سرپرست باقی ماند و وزیر نیز با توجه به حجم بالا و گستردگی مسئولیت ها نمی توانست بر شرایط پیش آمده تسلط کافی داشته باشد.
فاضلی با اشاره به این که باید بحث تفکیک وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت با جدیت دنبال شود، گفت: رهبر معظم انقلاب نیز در فرمایشات خود بر طرح جداسازی وزارتخانه تاکید داشتند.
وی تاکید کرد: طرح جداسازی وزارت صنعت، معدن و تجارت کار مثبتی است و با توجه به حجم گسترده حوزه تجارت باید به این حوزه توجه ویژه ای داشته باشیم.
رئیس اتاق اصناف ایران یادآور شد: در بحث تنظیم بازار، تجارت خارجی، بازرگانی داخلی و حوزه های دیگر درباره تعریف نظام تعرفه ای که نیاز به وزیر مستقل برای پیگیری امور می طلبد که باید مدنظرقرارگیرد.
وی با اشاره به اینکه اتاق اصناف با سه میلیون بنگاه اقتصادی در مجموعه اصناف کشور و با حجم 62 درصدی فعالیت در حوزه تجارت و نظام توزیع و کنترل بازار خواهان یک حوزه مستقل برای ساماندهی این امور است.
به گفته رئیس اتاق اصناف ایران نبود وزارت بازرگانی در حقیقت صدمه ای برای بازار ایران است.
** ادغام وزارتخانه ها از اساس یک اقدام غلط بود
«یلدا راهدار» رئیس کمیسیون رقابت و خصوصی‌سازی اتاق ایران نیز دریادداشتی درباره ادغام وزارتخانه صنعت و معدن گفت: نخستین بار وزارت بازرگانی، صنایع و معادن در کابینه اسدالله علم و در سال 1341 تأسیس شد که پس از چند ماه تفکیک شد. این تجربه در سال 1390 نیز دوباره تکرار شد.
وی ادامه داد: وزارت صنعت، معدن و تجارت به‌عنوان یکی از بدترین تجربه‌های ادغام وزارتخانه‌های کشور با ادغام دو وزارت صنایع و معادن و بازرگانی در دولت دهم شکل گرفت. وزارت پیشین صنایع و معادن خود از ادغام دو وزارت صنایع و وزارت معادن و فلزات سابق تشکیل شده بود.
رئیس کمیسیون رقابت و خصوصی سازی اتاق بازرگانی ایران اظهارداشت: در گذشته وزارت صنعت، معدن و تجارت از چهار وزارتخانه مستقل پدید آمده بود. حوزه بازرگانی و همین‌طور بخش صنعت و معدن در مهروموم‌های گذشته بعضاً دارای منافع متضادی بودند و سیاست‌های حمایتی و تعرفه‌ای مجزایی را دنبال می‌کردند.
وی درباره هدف این ادغام نیز اظهارداشت: یکپارچه‌سازی تولید و تجارت به دنبال کاهش تضادها و چالش ها با هدفمندسازی سیاست‌های حمایتی و هدایتی به‌منظور تقویت مزیت‌های نسبی و رقابتی و توانمندسازی بخش خصوصی و کاهش و حذف تصدی‌گری دولتی در حوزه بازرگانی و صنعت، برای حضور بیشتر بخش خصوصی بسترسازی بود که متاسفانه در عمل این اتفاق نیفتاد.
یلدار راهدار بیان کرد: نخستین وزیر با رویکرد بازرگانی و دومین وزیر با رویکرد صنعتی در این وزارتخانه نوپا مشغول به کار شدند. در هر دوره بخش مقابل مهجور واقع شد به‌طوری‌که اهداف تشکیل این وزارتخانه محقق نگردید و به نظر می‌رسد پروژه ادغام این دو وزارتخانه سابق با شکست مواجه شده است.
وی اظهارداشت: با گشایش‌های اتفاق افتاده در فضای روابط بین‌المللی نیاز است تا با یک وزارتخانه مستقل و متخصص در حوزه بازرگانی، روند عبور کشور از این مرحله حساس و استفاده حداکثری از ظرفیت به وجود آمده دنبال شود.
رئیس کمیسیون رقابت و خصوصی‌سازی اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: برای نمونه یکی از دلایلی که باعث شد تا در زمان بحران دیپلماتیک میان روسیه و ترکیه، ایران نتواند بازار محصولات ترکیه‌ای در روسیه را تسخیر کند، فقدان همین وزارتخانه کلیدی و راهگشا بود.
وی تاکید کرد: تقلیل جایگاه بازرگانی در حد معاونت یک وزارتخانه دیگر بخشی از تعاملات بخش کشاورزی و خدمات را در حوزه بازرگانی متاثر و یا حتی از بین برده و در نتیجه می‌توان این ادغام را از اساس یک اقدام غلط نامید.
یلدار راهدار در پایان گفت: تولیدکنندگان ایرانی از دیرباز در امر بازاریابی و اتصال به بازارهای جهانی مشکل داشته‌اند. بدون تردید اکنون‌که وزارتخانه مستقلی برای پیگیری این امور وجود ندارد، این مشکلات تشدید هم شده است.